• Slider4
  • Slider5
  • Slider 9

Υπερηχογενές έντερο

Περιγραφή και επιδημιολογικά στοιχεία

Το υπερηχογενές έντερο (HB), αναφέρεται επίσης και ως ηχογενές ή φωτεινό, είναι ένα μη ειδικό εύρημα που παρατηρείται στο 0,2% έως 1,8% των κυήσεων και ανευρίσκεται στο υπερηχογράφημα ρουτίνας δεύτερου τριμήνου. 1 - 3 , 16 Ο προσδιορισμός της ηχογένειας του εντέρου παραμένει ένα εύρημα, σχετικά υποκειμενικό, που μπορεί να οδηγήσει σε μεταβλητή επίπτωση στην ανίχνευση της υπερηχογένειας μεταξύ των υπερηχογραφιστών. 3 - 5 Ωστόσο, οι στρατηγικές που χρησιμοποιήθηκαν για να αυξήσουν την αντικειμενικότητα της εξέτασης ήταν: α) η σύγκριση της ηχογένειας του εντέρου με εκείνης άλλων εμβρυϊκών ιστών, όπως για παράδειγμα των οστών και του ήπατος και β) η διαβάθμιση της ηχογένειας του εντέρου, για παράδειγμα μεγαλύτερη ηχογένεια από αυτήν του περιβάλλοντος οστού και του ήπατος. 1 - 3

Υπερηχογραφικά ευρήματα

Η απόχρωση της ηχογένεια του εμβρυϊκού εντέρου μπορεί να επηρεαστεί από τη συχνότητα που εκπέμπει ο χρησιμοποιούμενος ηχοβολέα σάρωσης. Ως εκ τούτου, η διάγνωση της υπερηχογένειας εντέρου, θα πρέπει να επιβεβαιώνεται πάντα με την χρήση ηχοβολέα χαμηλής συχνότητα έως 5 MHz, και χωρίς την συνεπικουρία αρμονικών συχνοτήτων. 6 Αν και, προτάθηκε κάποιο σύστημα διαβάθμισης της ηχογένειας του εντέρου, ωστόσο, στην κλινική πρακτική δεν έγινε πλήρως αποδεκτό. 7 Η διάγνωση της υπερηχογένειας τίθεται όταν το εμβρυϊκό έντερο εμφανίζει φωτεινότητα ίση με το περιβάλλων οστό για παράδειγμα με το λαγόνιο οστό.

Συσχετιζόμενες ανωμαλίες/ανευπλοειδία

Το υπερηχογενές έντερο (HB) συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο για ανευπλοειδία, συνηθέστερα τρισωμία 21 (σύνδρομο Down), κυστική ίνωση (CF), συγγενή λοίμωξη με κυτταρομεγαλοϊό (CMV) και τοξοπλάσμωση, ανωμαλίες εντέρου (απόφραξη), πρόωρη υπολειπόμενη ανάπτυξη και επικείμενο θάνατο. 9 Ο επιπολασμός των περιγεννητικών και νεογνικών επιπλοκών είναι σημαντικά μεγαλύτερος αν η ηχογένεια του λεπτού εντέρου πλησιάζει εκείνη του περιβάλλοντος οστού. 1 Το υπερηχογενές έντερο (HB) συσχετίστηκε επίσης με ενδοαμνιακή αιμορραγία ως αποτέλεσμα κατάποσης από το έμβρυο αμνιακού υγρού αναμεμιγμένου με αίμα.

Η σχέση με την ανευπλοειδία

Το υπερηχογενές έντερο είναι ο πιο ευαίσθητος υπερηχογραφικός δείκτης στην ανίχνευση του συνδρόμου Down, μετά το οίδημα της αυχενικής πτυχής (NF) και της απουσίας του ρινικού οστού. Η συσχέτιση μεταξύ υπερηχογένειας εντέρου (HB) και ανευπλοειδίας αναφέρθηκε για πρώτη φορά από τον Nyberg και συνεργάτες το 1990, όταν περιγράφηκε επιπολασμός, 7%, σε 94 έμβρυα με σύνδρομο Down. 8 Το εύρημα αυτό αντιγράφηκε σε μεταγενέστερες μελέτες, ως αναλογία πιθανότητας (LRs), που κυμάνθηκε από 6-14. 7 , 9 - 12 Κατά τον Scioscia και συνεργάτες, το έντονα υπερηχογενές έντερο στο δεύτερο τρίμηνο συσχετίζεται με σημαντικό κίνδυνο εμβρυϊκής ανευπλοειδίας 26,3% (5/19). 13

Το υπερηχογενές έντερο πέρα από το σύνδρομο Down συσχετίστηκε με την τρισωμία 18, την τρισωμία 13, την τριπλοειδία και τη μονοσωμία X. 7 Η μειωμένη κινητικότητα του εμβρυϊκού εντέρου και η αυξημένη απορρόφηση του νερού, αποτελούν μηχανισμό που οδηγεί αργότερα σε αφυδάτωση από μηκώνιο, σε ανευπλοειδικά έμβρυα. 14

Η σχέση με την κυστική ίνωση

Περίπου 5% έως 10% των εμβρύων με υπερηχογένεια εντέρου έχουν κυστική ίνωση. Σε μία μεγάλη μελέτη με 346544 κυήσεις οι οποίες εκτιμήθηκαν για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 10 ετών, οι Scotet και συνεργάτες το 2002, διαπίστωσαν ότι 9,9% (14/142) ή 1/10 των εμβρύων με υπερηχογένεια εντέρου (HB) είχαν δύο μεταλλάξεις στο γονίδιο CFTR που υποδηλώνει κυστική ίνωση (CF) σε αυτόν τον πληθυσμό. Αυτό το ποσοστό ήταν 294 φορές υψηλότερο από το αντίστοιχο ποσοστό (1/2987) στο γενικό πληθυσμό της Βρετάνης. 15 Σε άλλες μελέτες, οι Muller και συνεργάτες το 1998, εξέτασαν 209 έμβρυα με υπερηχογένεια εντέρου (HB) για τουλάχιστον οχτώ μεταλλάξεις του γονιδίου CFTR και διαπίστωσαν ότι το 3,3% των εμβρύων είχε κυστική ίνωση (CF). 16

Η σχέση με την υπολειπόμενη ανάπτυξη και τις συγγενείς λοιμώξεις

Σε μια αναδρομική μελέτη που αφορούσε 64.048 έμβρυα με υπερηχογένεια εντέρου (HB), υπήρχαν 8.173 (12,8%) περιπτώσεις υπολειπόμενης ανάπτυξης (IUGRΟ) και 579 (0,9%) κρούσματα ενδομήτριου θανάτου. Αφού εξαιρέθηκαν οι περιπτώσεις ανευπλοειδίας και λοίμωξης από κυτταρομεγαλοϊό (CMV), η συχνότητα ενδομήτριας απώλειας εμβρύου ήταν 7,3% στην ομάδα με υπερηχογένεια εντέρου σε σύγκριση με 0,9% στην ομάδα ελέγχου, μεταφέροντας την απόλυτη αύξηση του κινδύνου κατά 6,4%. Η συχνότητα εμφάνισης υπολειπόμενης ανάπτυξης (IUGR) στην ομάδα υπερηχογένειας εντέρου ήταν 19,5% σε σύγκριση με 12,9% στην ομάδα χωρίς υπερηχογένεια, απόλυτη αύξηση κινδύνου κατά 6,6%. Αφού αποσαφηνίστηκαν οι παράγοντες εκείνοι που δυνητικά θα μπορούσαν να επηρεάσουν το αποτέλεσμα υπολογίστηκε η αναλογία πιθανότητας σε 9,6 για ενδομήτριο θάνατο και 2,1 για υπολειπόμενη ανάπτυξη (IUGR), 95% το διάστημα εμπιστοσύνης. 17

Οι McGregor και συνεργάτες το 1995 περιέγραψαν επιπολασμό 4% (2/45) της λοίμωξης από κυτταρομεγαλοϊό (CMV) και τοξοπλάσμωση σε έμβρυα με υπερηχογένεια εντέρου (HB). 18

Έκβαση

Κατά τον Bromley και συνεργάτες το 16% (8/50) των εμβρύων με υπερηχογένεια εντέρου (HB) θα εμφανίσει υπολειπόμενη ανάπτυξη, η πλειονότητα των οποίων θα εκδηλωθεί στο δεύτερο τρίμηνο, και η οποία σύμφωνα με την εμπειρία τους συνδέεται με ποσοστό επιβίωσης 25% (2/8). Στην μελέτη τους, μία κύηση από τις οκτώ με υπολειπόμενη ανάπτυξη τερματίστηκε οικιοθελώς, ενώ υπήρξαν και πέντε ενδομήτριοι ή νεογνικοί θάνατοι. 2 Παρόμοια ποσοστά περιέγραψε και ο Ghose και συνεργάτες οι οποίοι ανέφεραν επίπτωση 10% (6/60) υπολειπόμενης ανάπτυξης, μεταξύ εμβρύων με υπερηχογένεια εντέρου (HB), ενώ τελικά επιβίωσε μόνο ένα 34% (2/6). 19

Στρατηγικές διαχείρισης

Όταν τίθεται η υποψία υπερηχογένειας εντέρου (HB) θα πρέπει να ακολουθείται από ενδελεχή έλεγχο των εμβρυϊκών ανατομικών οργάνων για να ανιχνευθούν επιπλέον δείκτες ανευπλοειδίας. Η προγνωστική αξία της υπερηχογένειας εντέρου (HB) για ανευπλοειδία αυξάνεται σημαντικά με την παρουσία και άλλων υπερηχογραφικών ευρημάτων. 12 Στις περιπτώσεις που το υπερηχογενές έντερο (ΥΕ) αποτελεί μεμονωμένο εύρημα, μπορεί να υπολογισθεί ο αναθεωρημένος κίνδυνος ανευπλοειδίας, χρησιμοποιώντας το θεώρημα του Bayes με αναλογία πιθανότητας 6,7. 10

Εάν αποκλειστεί η ανευπλοειδία, η διαφορική διάγνωση (ΔΔ) θα πρέπει να περιλαμβάνει: την κυστική ίνωση, την συγγενή ιογενή μόλυνση, τις γαστρεντερικές παθήσεις όπως στένωση ή ατρησία λεπτού εντέρου και την ενδοαμνιακή κατάποση αίματος. 20 - 23 Σε κάθε περίπτωση είναι αναγκαίο να προγραμματίζονται επαναληπτικά υπερηχογραφήματα και να αξιολογείται η έκβαση της εμβρυϊκής ανάπτυξης. 24

  1. Hill LM, Fries J, Hecker J, et al. Second-trimester echogenic small bowel: an increased risk for adverse perinatal outcome. Prenat Diagn. 1994 Sep; 14 (9): 845-50 PubMed | Wiley Online Library
  2. Bromley B, Doubilet P, Frigoletto FD Jr, et al. Is fetal hyperechoic bowel on second-trimester sonogram an indication for amniocentesis? Obstet Gynecol. 1994 May; 83 (5 Pt 1): 647-51. PubMed
  3. Bashiri A, Burstein E, Hershkowitz R, et al. Fetal echogenic bowel by ultrasound: what is the clinical significance?. Harefuah. 2007 Dec; 146 (12): 964-9, 996-7. PubMed
  4. Caspi B, Blickstein I, Appelman Z. The accuracy of the assessment of normal fetal intestinal echogenicity-electro-optical densitometry versus the ultrasonographer’s eye. Gynecol Obstet Invest 1992; 33 (1): 26-30. PubMed | Full Text Karger
  5. Harrison KL, Martinez D, Mason G. The subjective assessment of echogenic fetal bowel. Ultrasound Obstet Gynecol 2000 Nov; 16 (6): 524-9. PubMed | Wiley Online Library | PDF
  6. Vincoff NS, Callen PW, Smith-Bindman R, et al. Effect of ultrasound transducer frequency on the appearance of the fetal bowel. J Ultrasound Med 1999 Dec; 18 (12): 799-803. PubMed | Wiley Online Library | PDF
  7. Nyberg DA, Dubinsky T, Resta RG, et al. Echogenic fetal bowel during the second trimester: clinical importance. Radiology. 1993 Aug; 188 (2): 527-531. PubMed | Full Text Radiology
  8. Nyberg DA, Resta R, Luthy DA, et al. Prenatal sonographic findings of Down syndrome: review of 94 cases. Obstet Gynecol. 1990 Sep; 76 (3 Pt 1): 370-7. PubMed
  9. Al-Kouatly HB, Chasen ST, Streltzoff J, et al. The clinical significance of fetal echogenic bowel. Am J Obstet Gynecol. 2001 Nov; 185 (5): 1035-1038. PubMed | Full Text AJOG
  10. Nyberg DA, Souter VL, A -Bastwissi El, et al. Isolated sonographic markers for detection of fetal Down syndrome in the second trimester of pregnancy. J Ultrasound Med. 2001 Oct; 20 (10): 1053-63. PubMedWiley Online Library | PDF
  11. Smith-Bindman R, Hosmer W, Feldstein VA, et al. Second-trimester ultrasound to detect fetuses with Down syndrome: a meta-analysis. JAMA. 2001 Feb 28; 285 (8): 1044-55. PubMed | Full Text JAMA
  12. Agathokleous M, Chaveeva P, Poon LCY, et al. Meta-analysis of second-trimester markers for trisomy 21. Ultrasound Obstet Gynecol. 2013 Mar; 41 (3): 247-61. PubMed | Wiley Online Library | PDF
  13. Scioscia AL, Pretorius DH, Budorick NE, et al. Second-trimester echogenic bowel and chromosomal abnormalities. Am J Obstet Gynecol. 1992 Oct; 167 (4 Pt 1): 889-94. PubMed | Full Text AJOG
  14. Brock DJ. A comparative study of microvillar enzyme activities in the prenatal diagnosis of cystic fibrosis. Prenat Diagn. Mar-Apr 1985; 5 (2): 129-34. PubMed | Wiley Online Library
  15. Scotet V, De Braekeleer M, Audrezet M, et al. Prenatal detection of cystic fibrosis by ultrasonography: a retrospective study of more than 346 000 pregnancies. J Med Genet. 2002 Jun; 39 (6): 443–448. PubMed | Full text BMJ | PDF | Full Text PMC
  16. Muller F, Dommergues M, Simon-Bouy B et al. Cystic fibrosis screening: a fetus with hyperechogenic bowel may be the index case. J Med Genet. 1998 Aug; 35 (8): 657–660. PubMed | Full text BMJ | PDF.1 | Full Text PMC | PDF.2
  17. Goetzinger KR, Cahill AG, Macones GA, et al. Echogenic bowel on second-trimester ultrasonography: evaluating the risk of adverse pregnancy outcome. Obstet Gynecol. 2011 Jun; 117 (6): 1341-8. PubMed | Full Text Wolters Kluwer | Google Scholar | Full Text PMC | PDF
  18. MacGregor SN, Tamura R, Sabbagha R, et al. Isolated hyperechoic fetal bowel: significance and implications for management. Am J Obstet Gynecol 1995 Oct; 173 (4): 1254-8. PubMed | Full Text AJOG
  19. Ghose I, Mason GC, Martinez D, et al. Hyperechogenic fetal bowel: a prospective analysis of sixty consecutive cases. BJOG. 2000 Mar; 107 (3): 426-9. PubMed | Wiley Online Library | PDF
  20. Strocker AM, Snijders RJ, Carlson DE, et al. Fetal echogenic bowel: parameters to be considered in the differential diagnosis. Ultrasound Obstet Gynecol. 2000 Nov; 16 (6): 519-23. PubMed | Wiley Online Library | PDF
  21. Forouzan I. Fetal abdominal echogenic mass: an early sign of intrauterine cytomegalovirus infection. Obstet Gynecol. 1992 Sep; 80 (3 Pt 2): 535-7. PubMed
  22. Caspi B, Elchalal U, Lancet M, et al: Prenatal diagnosis of cystic fibrosis. Ultrasonographic appearance of meconium ileus in the fetus. Prenat Diagn. 1988 Jun; 8 (5): 379-82. PubMed | Wiley Online Library
  23. W Sepulveda, R Reid, P Nicolaidis, et al. Second-trimester echogenic bowel and intraamniotic bleeding: association between fetal bowel echogenicity and amniotic fluid spectrophotometry at 410 nm. Am J Obstet Gynecol. 1996 Mar; 174 (3): 839-42. PubMed | Full Text AJOG
  24. Muller F, Dommergues M, Aubry MC, et al. Hyperechogenic fetal bowel: an ultrasonographic marker for adverse fetal and neonatal outcome. Am J Obstet Gynecol. 1995 Aug; 173 (2): 508-13. PubMedFull Text AJOG 

Μετρητής

Διαβάστηκε:
31787 φορές

Ιστορικό δημοσίευσης

Ημ/νία δημιουργίας άρθρου:
Κυριακή, 29 Μαρτίου 2015 00:05

Ημ/νία τελευταίας τροποποίησης:
Πέμπτη, 30 Ιουλίου 2020 04:41

Συντάκτης άρθρου:
Δρ Αναστάσιος Κοκοβίδης

Βιβλιογραφία

παραπομπές

Λεπτομέρειες

Copyright © 2015 - 2020, Δρ Αναστάσιος Κοκοβίδης

Share it

Ποιοι είμαστε

Η ιστοσελίδα emvriomitriki.gr σχεδιάστηκε αρχικά για να καλύψει τις απορίες και τις ανάγκες των εγκύων γυναικών. Όμως, λόγω του υψηλού επιστημονικού υλικού που περιέχει (άρθρα, βίντεο, φωτογραφίες, βιβλιογραφία) καθίσταται χρήσιμο επαγγελματικό εργαλείο σε φοιτητές, μαιευτήρες και άλλους επαγγελματίες υγείας που επιθυμούν να ανανεώσουν τις γνώσεις τους. Το έργο επιμελήθηκε ο ιατρός Αναστάσιος Κοκοβίδης.

Στοιχεία επικοινωνίας

Διαδρομή

Λεωφόρος Κηφισίας 26
Αθήνα, 115 26


info@emvriomitriki.gr
210 7771300










Κλείστε το ραντεβού σας Online!




Πριν ξεκινήσετε, Cookies
Πρόκειται για μικρά αρχεία/εργαλεία που μας βοηθάνε να οργανώσουμε καλύτερα την περιήγηση στην σελίδα μας καθώς και την ανάλυση της επισκεψιμότητας της σελίδας μας.